Türkiye'nin il sayısı 125'e çıkmalı

Türkiye son 20 yılda nüfusunu 65 milyondan 80 milyona, kişi başı gelirini de 3 bin dolardan 13 bin dolara çıkardı. Türkiye büyürken ilçeleri de büyüdü ve içlerinden birçoğu il olmayı çoktan hak etti.

Benim tespitlerime göre nüfusu 100 bin civarında olan 45 ilçemiz rahatlıkla hemen il yapılabilir. (Nüfusu çok düşük olan ve sürekli azalan bir ilimiz de ilçeye dönüştürülebilir) Böylece 81 olan il sayımız 125’e çıkacaktır.

Aşağıda listelediğim ilçelere, önerdiğim komşu ilçeler de eklenirse, ortalaması yaklaşık 300 bin nüfuslu olan 45 il kazanmış oluruz.

Yeni İl	İlçeleri								Nüfus
AKÇAKALE	Akçakale	Suruç	Harran
	105.132	102.356	83.072						290.560
AKHİSAR	Akhisar	Saruhanlı	Gördes	Köprübaşı	Demirci	Selendi
	166.129	53.921	28.833	13.526	41.679	20.718			324.806
AKŞEHİR	Akşehir	Yalvaç	Sultandağı	Çeltik	Yunak	Tuzlukçu	Ilgın	Doğanhisar
	94.232	47.604	15.399	9.743	22.585	6.610	55.207	16.461	267.841
ALANYA	Alanya	Gündoğmuş	Bozkır	Hadım	Taşkent	Sarıevler
	294.558	7.309	26.437	12.375	6.299	11.428			358.406
ANAMUR	Anamur	Gazipaşa	Başyayla	Ermenek	Bozyazı	Aydıncık
	64.933	49.207	3.662	29.475	26.696	11.101			185.074
BAFRA	Bafra	Yakakent	Alaçam	Dikmen	Durağan	Vezirköprü	Havza
	141.552	8.624	25.863	5.181	18.318	97.023	40.892		337.453
BANDIRMA	Bandırma	Marmara	Erdek	Gönen	Manyas	Karacabey
	149.469	8.878	32.477	72.927	19.828	81.629			365.208
BERGAMA	Bergama	Soma	Kınık	Dikili	Kırkağaç
	102.090	108.213	28.265	41.275	43.436				323.279
BEYŞEHİR	Beyşehir	Seydişehir	Hüyük	Ahırlı	Yalıhöyük
	72.347	64.825	15.803	4.561	1.509				159.045
BODRUM	Bodrum	Milas	Didim
	160.002	134.774	77.164						371.940
CEYHAN	Ceyhan	Yumurtalık	Erzin
	160.171	17.651	41.612						219.434
CİZRE	Cizre	Şırnak	İdil	Güçlükonak	Dargeçit
	133.908	82.468	73.242	12.139	27.441				329.198
ÇORLU	Çorlu	M. Ereğlisi	Ergene	Çerkezköy	Kapaklı
	253.551	24.043	59.641	146.319	105.243				588.797
EDREMİT	Edremit	Ayvacık	Havran	Burhaniye	Gömeç	Ayvalık
	144.995	31.683	27.641	57.800	12.779	68.457			343.355
ELBİSTAN	Elbistan	Nurhak	Ekinözü	Göksun	Afşin	Sarız	Gürün	Darende
	142.783	12.348	11.670	51.515	81.591	9.558	18.842	26.240	354.547
ERCİŞ	Erciş	Malazgirt	Patnos	Muradiye	Çaldıran
	173.203	52.606	122.672	50.204	65.059				463.744
EREĞLİ	Ereğli	Halkapınar	Ulukışla	Emirgazi	Karapınar
	142.818	4.302	19.883	8.762	49.636				225.401
ERGANİ	Ergani	Maden	Alacakaya	Arıcak	Dicle	Eğil
	126.824	11.071	6.350	14.723	38.829	22.736			220.533
FETHİYE	Ferhiye	Dalaman	Seydikemer	Altınyayla	Gölhisar	Çameli
	151.474	37.364	60.306	9.562	22.485	18.238			299.429
GEBZE	Gebze	Dilovası	Çayırova	Darıca
	357.743	46.933	122.460	191.123					718.259
GEMLİK	Gemlik	Orhangazi	İznik
	107.109	77.297	42.530						226.936
GÖLCÜK	Gölcük	Karamürsel	Başiskele	Kartepe
	156.901	55.895	88.910	111.790					413.496
İNEGÖL	İnegöl	Domaniç	Keles	Yenişehir
	255.032	15.006	12.452	53.061					335.551
İSKENDERUN	İskenderun	Belen	Arsuz	Payas	Dörtyol
	246.639	31.571	84.889	40.784	121.423				525.306
KIRIKHAN	Kırıkhan	Kumlu	Hassa	Islahiye
	111.269	13.172	54.837	66.941					246.219
KIZILTEPE	Kızıltepe	Derik	Mazıdağ
	241.781	61.523	33.972						337.276
KOZAN	Kozan	İmamoğlu	Aladağ	Feke	Saimbeyli	Tufanbeyli	Sumbas
	129.985	28.657	16.333	17.033	15.239	17.558	14.477		239.282
KUMLUCA	Kumluca	Kemer	Finike	Demre	Kaş	Elmalı
	67.605	41.952	47.498	25.959	56.720	38.623			278.357
LÜLEBURGAZ	Lüleburgaz	Saray	Vize	Pınarhisar
	145.263	48.834	27.556	18.580					240.233
MANAVGAT	Manavgat	İbradi	Derebucak	Akseki
	224.664	2.678	6.551	10.729					244.622
NAZİLLİ	Nazilli	Bozdoğan	Karacasu	Buharkent	Kuyucak	Yenipazar	Sultanhisar
	153.879	33.857	18.952	12.499	26.960	12.800	20.932		279.879
NİZİP	Nizip	Karkamış	Birecik	Halfeti	Araban	Yavuzeli
	139.304	9.716	93.668	38.294	31.987	21.591			334.560
ÖDEMİŞ	Ödemiş	Tire	Kiraz	Beydağ
	131.728	83.082	43.845	12.300					270.955
POLATLI	Polatlı	Günyüzü	Haymana	Sivrihisar
	122.424	5.746	28.127	20.886					177.183
SALİHLİ	Salihli	Ahmetli	Gölmarmara	Kula	Alaşehir	Sarıgöl
	159.951	16.314	15.225	44.951	101.313	35.987			373.741
SİLİFKE	Silifke	Gülnar	Mut
	117.295	25.300	62.396						204.991
SİLİVRİ	Silivri	Çatalca
	170.523	68.935							239.458
SİLOPİ	Silopi	Uludere	Beytüşşebap
	124.060	41.680	16.291						182.031
SİVEREK	Siverek	Hilvan	Gerger	Çüngüş	Çermik
	250.100	44.562	18.785	12.061	50.586				376.094
TARSUS	Tarsus	Karataş	Çamlıyayla	Pozantı
	329.494	21.867	8.140	19.362					378.863
TATVAN	Tatvan	Ahlat	Adilcevaz
	88.643	39.171	30.721						158.535
TURGUTLU	Turgutlu	Kemalpaşa	Bayındır
	156.567	103.806	40.216						300.589
TUZLA	Tuzla	Şile
	242.232	34.241							276.473
VİRANŞEHİR	Viranşehir	Ceylanpınar
	189.174	84.727							273.901
YÜKSEKOVA	Yüksekova	Şemdinli	Başkale
	112.826	62.577	54.204						229.607

Yukarıda listelediğim ilçeleri il yapmak mantıklı mı diye sorabilirsiniz.

Öncelikle bu ilçelerin il yapılması nüfusu kalabalık olan illerin sınırlarını küçültecek, nüfuslarını da azaltacaktır. Bu da o illerdeki ana belediyenin tüm şehre ve ilçelerine hizmet vermesini kolaylaştıracaktır.

Özellikle 3 büyük ilimizden taşra ilçelerini koparmak ve bunlardan bazılarını il yapmak bu illerimizin idari yönetimlerine bir ferahlama getirecektir. Böylece İstanbul, Ankara ve İzmir marka kent olmaya daha fazla odaklanabilecektir.  

45 yeni il istememin bir sebebi de, bu hamlenin Türkiye ekonomisine en az 10 yıl canlılık getirecek olmasıdır. Yeni illere atanacak resmi kadrolar ve ayrılacak bütçeler, yeni illerin daha da canlanmasını sağlayacaktır. Bu canlanma yeni illerin ekonomik ve nüfus açısından büyümelerini de beraberinde getirecektir. Yeni illerin kurulması sosyolojik ve politik açılardan da rahatlama getireceği gibi, siyasi ve mülki idare açısından kolaylık da sağlayacaktır.

Daha önce de dile getirdiğim gibi (bkz: http://ufukturu.blogspot.com.tr/2006/10/baska-istanbul-var-m.html) İstanbul’un büyüklüğü Anadolu’nun güdük kalmasına sebeptir. Belirttiğim sayıda yeni il oluşturulması Anadolu kentlerinin daha da gelişmesini ve İstanbul’dan göç almalarını sağlayacaktır. Bu da daha dengeli ve istikrarlı bir Türkiye yaratacaktır. (Kanal İstanbul projesi İstanbul’u şişirirken, Anadolu’yu boşaltacak ve Anadolu ekonomisini mahvedecektir. Kanal İstanbul projesi mutlaka rafa kaldırılmalı, onun yerine Anadolu’yu ekonomik açıdan geliştirecek projeler üretilmelidir. Bu projelerden ilki de çok sayıda ilçeyi il yapmak olmalıdır.)

Tablomdaki ilçelerin hepsi il olmak için zaten kulis yapmaktadır. Bu talepleri tek tek ele almaktansa bir bütün olarak ele almak ve Türkiye’ye hamle yaptırmak için projelendirmek daha sağlıklı olacaktır.

Bu teklifim önce üniversiteler tarafından tartışmaya açılmalı, bilimsel bir konsensüs sağlandıktan sonra iktidar ve TBMM bu konuyu hızla gündemine alıp il yapılacak ilçeleri, sınırlarıyla birlikte açıklamalıdır.

Önerim kabul olursa Türkiye iller haritasındaki kıyaslamalı değişim aşağıdaki gibi olacaktır.

81 İle Sahip Türkiye Haritası

125 İle Sahip Türkiye Haritası

Not 1: 125 illi haritada gördüğünüz gibi nüfusu 100 binin üzerinde olan ilçeleri il merkezi yaparak etrafındaki ilçeleri onlara bağladım. Birçok ilimizin sınır ilçelerini yeni illerin ilçesi yaptım.

·         Nüfusu 100 binden fazla olan bazı ilçelerimizin il olmasını önermedim, çünkü o ilçeler illerin merkez ilçelerine çok yakın. Ör: Serik, Çerkezköy

Not 2: 100 binin altında nüfusa sahip olmalarına rağmen bazı ilçelerin il olmasını öneriyorum. Bunun sebepleri şunlar;

·         Konya ilimiz çok geniş bir coğrafyaya sahip. Bu ilden birkaç il çıkarmak gerekir ama maalesef ilçeleri pek büyük değil. Bu durumdan dolayı nüfusu 100 binin altında olmasına rağmen Akşehir’in ve Beyşehir’in il olmasını zorunlu olarak önerdim.  

·         Tatvan turist çeken bir Van gölü kenarı ilçesi. Üstelik çok da bakımlı bir ilçe. Resmi nüfusu 100’bine yakın, ama gayri resmi nüfusu sanırım 100 binden fazla.

·         Antalya’nın Kumluca ilçesi belki 100 bin nüfusa sahip değil ama etrafındaki turistik ilçeler ile epey bir nüfusa ulaşabiliyor.

·         Mersin’in Akdeniz’e sınırı çok fazla ve ilçelerine yeterince hizmet götüremiyor. Üstelik turizmden de hiç nasiplenemiyor. Nüfusu 100 binden fazla olan Silifke’nin il olmasını önerdiğim gibi, nüfusu 100 binin altında olmasına rağmen Anamur’un da il olmasını öneriyorum.

Not 3: Fark edeceğiniz gibi Şırnak’ın il statüsünden ilçe statüsüne geçmesini, buna mukabil Cizre’nin il yapılmasını öneriyorum. Yani Şırnak, Cizre’nin ilçesi olacak.

Not 4: Bazı ilçeleri komşu illere verdiğim gözlerden kaçmamıştır;

·         İzmir’in ilçeleri olan Aliağa ve Foça Manisa’ya bağlanmalıdır. Manisa denizle buluşmalıdır.

·         İzmir’in ilçesi Selçuk Aydın’a bağlansa daha iyi olur. İzmir’in uğraşacağı çok ilçesi var zaten.

·         Ankara’nın ilçeleri olan Evren ve Şereflikoçhisar Aksaray’a bağlanmalıdır. Bu ilçeler Ankara’ya çok uzak.

·         Ankara’nın Nallıhan ilçesi Bolu’ya bağlanmalıdır. Nallıhan Ankara’ya çok uzak.

·         Ankara’nın Bala ilçesi Kırıkkale’ye bağlanmalıdır. Kırıkkale büyüsün biraz.

Not 5: Birbirlerine sınır komşusu olmamalarına rağmen Tuzla ile Şile’den bir il meydana getirdiğimi fark etmişsinizdir. Bu iki ilçenin arasına İstanbul’a bağlı olan Pendik ilçesinin kuzeyi giriyor. Eğer Pendik kuzey bölgesini Tuzla’ya verirse hem Marmara Denizi’ne hem de Karadeniz’e sahili olan Tuzla ili mümkün oluyor.

Not 6: Elbette il olabilecek bazı ilçeleri gözden kaçırmış olabilirim. Mantıklı öneriler gelirse yazımı seve seve revize ederim. 

Not 7: Önerdiğim ilçeler il yapılmadan önce etrafındaki İller ile toplantı yapmalı ve sınırlarını daha iyi belirlemelidirler. Otobanların ve nehirlerin il ve ilçe sınırları olarak kullanılması kamu (belediye) yönetiminde kolaylıklar sağlayacaktır. Hatta bazı il ve ilçelerin sınırları etraflarındaki otoban ve nehirlere göre tekrar belirlenmelidir.

Not 8: 67 ilimiz varken alfabetik sıraya göre plaka numarası verilen illerimize yeni iller katılınca alfabetik sıralı plaka sistemi çuvalladı maalesef. Önerdiğim 45 ilçe de il yapılırsa bu iş daha da sarpa saracak. Bunu çözmenin kolay bir yolu var; Şehre özel plaka numarası yerine şehri ifade eden 3 harfli kısaltma kullanmak. Örneğin 34 HK 9365 nolu plaka İST HK 9365 olacak. 06 STK 643 nolu plaka ANK STK 643 olacak. Dünyada pek çok ülke plakalarda şehri numaralandırmak yerine kısaltmasını kullanıyor. Bunu biz de yapabiliriz.